ABDULLAH b. AMR b. HARÂM
عبد الله بن عمرو بن حرام
Ebû Câbir Abdullah b. Amr b. Harâm el-Ensârî es-Selemî (ö. 3/624)
Uhud Savaşı’nda ilk şehid düşen sahâbî.
Benî Seleme kabilesinin ileri gelenlerinden olduğu için İkinci Akabe Biatı’nda Berâ b. Ma‘rûr ile birlikte kabilesini temsil etti. Bedir Savaşı’na katıldı. Uhud Savaşı başlamadan önce oğlu Câbir b. Abdullah’ı yanına çağırdı ve bu savaşın ilk şehidlerinden biri olacağını ümit ettiğini söyleyerek geride bırakacağı altı kızına bakmasını ve borçlarını ödemesini vasiyet etti. Henüz Uhud’a varmadan, münafıkların reisi olan Abdullah b. Übey b. Selûl İslâm ordusunun üçte birini teşkil eden kendi adamlarını geri çekince, Abdullah b. Harâm Hz. Peygamber’den ayrılmamalarını söylediyse de münafıklar onu dinlemediler. Bunun üzerine Abdullah onlara beddua ederek müslümanların yanına döndü. Savaş başladıktan az sonra da şehid düştü. Mekkeli kâfirler burnunu, kulaklarını ve diğer uzuvlarını kestiler. Bu savaşta yeteri kadar kefen ve kabir bulunamadığı için naaşı eniştesi Amr b. Cemûh ile aynı kabre kondu. Aradan kırk altı sene geçtikten sonra sel yatağına yakın olan kabirleri başka bir yere nakledilmek üzere açıldığı zaman, bu iki sahâbînin cesetlerinin hiçbir değişikliğe uğramadan gömüldükleri gibi durduğu görüldü (bk. el-Muvatta, “Cihâd”, bab 21, hadis nr. 49).
BİBLİYOGRAFYA:
el-Muvattaf, “Cihâd”, 49; Vâkıdî, Kitâbü’l-Megazî (nşr. M. Jones), London 1965-66 → Beyrut, ts. (Âlemü’l-Kütüb), I, 266; İbn Hişâm, es-Sîre (nşr. Mustafa es-Sekka v.dğr.), Kahire 1375/1955, III, 64, 98; İbn Sa‘d, et-Tabakatü’l-kübrâ (nşr. İhsan Abbas), Beyrut 1388/1968, III, 561-564; Buhârî, “Cenâiz”, 3, 34; Müslim, “Fezâilü’s-sahâbe”, 129; İbn Abdülber, el-İstî‘âb (el-İsâbe içinde), Kahire 1328, II, 339; İbnü’l-Esîr, Üsdü’l-gabe (nşr. Muhammed İbrâhim el-Bennâ v.dğr.), Kahire 1390-93/1970-73, III, 346-348; İbn Hacer, el-İsâbe, Kahire 1328, II, 350.
M. Yaşar Kandemir