ACEM-BÛSELİK

Türk mûsikisinde bir birleşik makam.

III. Selim tarafından terkip edildiği kabul edilmektedir. Adından da anlaşılacağı gibi, acem makamının icrası sırasında çârgâh perdesinden faydalanılarak bûselik makamına geçilip bu makamın nağmeleriyle karar verildiğinde meydana gelir. Donanımına, mûsiki nazariyatçılarından S. Ezgi ve E. Karadeniz’e göre ârıza konmaz; S. Arel’e göre ise segâh bemolü yazılır. Güçlüleri acem, nevâ ve çârgâh perdeleri, durağı dügâh perdesidir. Bütün birleşik makamlar gibi inici seyir gösterir.

Acem-bûselik makamına örnek olarak, Kemânî Sâdık Ağa’nın sakîl, Tosun Ağa’nın çenber ve Neyzen Yûsuf Paşa’nın devr-i kebir usulündeki peşrevleri ile Abdülbâki Nâsır Dede’nin âyîn-i şerifi gösterilebilir.

BİBLİYOGRAFYA:

S. Ezgi, Türk Musikisi, I, 220-222; IV, 262; H. Sadettin Arel, Türk Musikisi Nazariyatı Dersleri, İstanbul 1968, s. 113-114; M. Ekrem Karadeniz, Türk Mûsikîsinin Nazariye ve Esasları, Ankara 1983, s. 150, 606-607.

Cinuçen Tanrıkorur