ALARA KASRI
Alanya-Antalya arasında bulunan Selçuklu dönemine ait müstahkem bir köşk harabesi.
Halk arasında Alara Kalesi adıyla bilinen köşk, Alanya-Antalya-Konya yolunun Alara Hanı sapağından 10 km. kadar içeride ve handan 1 km. uzaklıkta bulunan kayalık bir tepenin üzerinde yer almaktadır. Bölgenin fethinden sonra Alâeddin Keykubad tarafından yaptırılan bir dizi köşkten biri olduğu kabul edilmekte ve muhtemelen Alara Hanı ile birlikte 629 (1231-32) yılında inşa edildiği sanılmaktadır. Köşkün üzerinde yer aldığı kayalık tepe, iç içe iki sıra surla kale haline getirilmiş ve dış surun içine giriş, kayalara oyulan merdivenli bir dehlizden sağlanmıştır. İç kaleye ise kare planlı bir giriş kulesinden geçilmektedir.
İç kalede, köşkün seyirlik bölümlerini teşkil eden tonozlu alt yapılar üzerine oturtulmuş teraslar ile asıl yapıdan geriye kalan ara mekânları, bazı merdivenler ve bir hamamın kalıntıları yer almaktadır. Hamam, biri küçük bir külhanın yanında bulunan sıcaklık, diğeri çift pencereli bir soğukluk olmak üzere kubbeli iki bölümden meydana gelmiştir. Soğukluğun pencerelerinden biri gerideki güzel manzaralı vadiye bakmaktadır. Harap ve tepeleri yıkılmış durumda olan kubbelerin içinde, Anadolu Türk mimarisinde tek örneği oluşturan fresk tekniğinde resmedilmiş figürlü süslemeler bulunmaktadır. Freskler, dans ettikleri intibaını bırakan el ele tutuşmuş, kolları tırazlı kaftan giymiş, ay yüzlü ve badem gözlü insan figürlerinden meydana gelmektedir. Sıcaklığın (cehennemlik) külhan penceresi üzerinde cehennem halkından efsanevî bir hayvan figürü görülmekte, ayrıca çok bozuk durumda olan bağdaş kurmuş bir insan figürü de başka süslemelerin varlığına işaret etmektedir.
Köşk ve hamam bugün harabe halindedir ve mâruz kaldıkları tahribatın son yıllarda daha da arttığı dikkati çekmektedir. Kale Osmanlı döneminde de kullanılmış ve IV. Mehmed zamanında (1648-1687) dış surla iç sur arasındaki kısımda bulunan köy tamamen kalenin dışına taşınmıştır. Bu kısımlarda halen bazı yapı kalıntılarına rastlanmaktadır.
BİBLİYOGRAFYA:
S. Lloyd - D. S. Rice, Alanya (Alāǿiyye) (trc. Nermin Sinemoğlu), Ankara 1964, s. 53, 75; Şerare Yetkin, “Sultan I. Alaeddin Keykubat’ın Alara Kalesi Kasrının Hamamındaki Freskler”, Sanat Tarihi Yıllığı (1969-70), III, İstanbul 1970, s. 60-88.
Ara Altun