ALTAN, Kemal

(ö. 1948)

Türk mimari eserleri üzerinde restorasyon çalışmaları yapan yüksek mimar ve araştırmacı.

Sanâyi-i Nefîse Mektebi’nin (bugün Mimar Sinan Üniversitesi) 1914 yılı mezunlarındandır. Hayatının ilk yılları hakkında bilgi edinilememiştir. I. Dünya Savaşı’na yedek subay olarak katıldı; savaştan sonra, Batı Anadolu’nun istilâ ve yangın felâketine uğramış şehirlerinde mimar


olarak çalışmaya başladı. Bu yıllarda Manisa Hükümet Konağı ile Numûne Hastahanesi’ni, Salihli Âbidesi’ni ve Isparta Özel İdare Binası’nı yaptı. 1927’de Edirne Maarif Eminliği mimarlığına tayin edilince burada eski Türk mimarlık eserleri üzerinde çalışma fırsatı buldu. Sonraları, merkezi yine Edirne’de olan ve General Kâzım Dirik tarafından idare edilen Trakya Umumi Müfettişliği’nin mimarlığına getirildi. Bu yıllarda çeşitli dergilerde, bilhassa önce Mimar adıyla çıkan Arkitekt’te ve bazı günlük gazetelerde Trakya ve Rumeli’deki Türk mimarlık eserlerine dair pek çok makale yayımladı. Bir taraftan da Trakya’daki çeşitli Türk eserleriyle hâtıralarının kurtarılmasına çalıştı.

Kemal Altan’ın altı yıl kadar İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü’nde mimar olarak çalıştığı bilinmektedir. Ölümü üzerine yayımlanan yazılardan anlaşıldığına göre, 1947’de Trakya Umumi Müfettişliği’nin lağvı üzerine Konya’da imar müdürlüğüne tayin edilmiş, fakat kısa bir süre sonra İstanbul’da vefat etmiştir (26 Eylül 1948). Kabri Beşiktaş’ta Yahyâ Efendi Kabristanı’ndadır.

Kitap halinde yayımlanmış herhangi bir eseri olmamakla beraber 1935-1948 yılları arasında basılmış pek çok makalesi vardır. Bu makalelerin büyük bir kısmı Akşam gazetesinde çıkmış ve bunların bir bibliyografyası yapılmadığından gazete koleksiyonunda unutulmuştur. Kemal Altan bütün yazılarında, Türk mimarlık eserlerine büyük bir sevgi ve heyecanla bağlı bir araştırıcı olarak kendisini göstermektedir.

BİBLİYOGRAFYA:

Ayla Ödekan, Türkiye’de 50 Yılda Yayımlanmış Arkeoloji, Sanat Tarihi ve Mimarlık Tarihi ile İlgili Yayınlar Bibliyografyası, İstanbul 1974, s. 6, 62, 272-273, 299, 347, 374, 385 (Burada yalnız Arkitekt’te çıkan yazıları yer almaktadır); Mazhar Altan, “Mimar Kemal Altan”, Arkitekt, sy. 199-200, İstanbul 1948, s. 178-179; Avni Erbabacan, “Kemal Altan için”, a.e., s. 179.

Semavi Eyice