AMR b. HAMIK
عمرو بن الحمق
Amr b. el-Hamık b. Kâhil (Kâhin) el-Huzâî (ö. 51/671)
Hz. Osman’ı şehid edenlerden biri.
Hudeybiye Antlaşması’ndan sonra Medine’ye giderek müslüman oldu; Hz. Peygamber’in sohbetlerine katıldı ve ondan hadis rivayet etti. Bu hadislerden dördü Müsned’de yer almıştır (V, 223-224). Hz. Peygamber’in vefatından sonra Şam, Kûfe ve Mısır’ı dolaştı. Hz. Osman’ın şehid edildiği hadisede elebaşı olarak yer aldığı için halifenin evini kuşatanlara “Amr b. Hamık’ın askerleri” denmiştir. Kuşatmadan sonra eve giren ve halifeyi şehid eden dört kişiden biridir. Kendi ifadesine göre elindeki kesici aletle halifeye dokuz defa vurmuş, bu darbelerden üçünü Allah rızası için, geri kalanını da ona duyduğu kin ve öfke sebebiyle indirmiştir. Daha sonra Hz. Ali’nin taraftarları arasında yer alarak Cemel, Sıffîn, Nehrevan savaşlarına katıldı. Muâviye döneminde Hz. Osman’ın öldürülmesiyle ilgili olarak takibata uğradığı için Musul’a kaçtı. Ölümüyle ilgili olarak, dağda saklandığı mağarada bir yılanın sokmasıyla zehirlendiği veya bu mağarada yakalanıp Muâviye’ye getirildiği ve Hz. Osman’a kısas olarak vurulan darbeler sırasında öldüğü yahut yakalanıp götürülürken yarı yolda korkudan can verdiği ve başının kesilerek Muâviye’ye gönderildiği şeklinde çeşitli rivayetler zikredilmektedir. Diğer bir rivayete göre ise onu Muâviye’nin Musul âmili olan yeğeni Abdurrahman b. Ümmü’l-Hakem katletmiştir. Bazı kaynaklarda 50 (670) yılında öldüğü de kaydedilmektedir.
BİBLİYOGRAFYA:
Müsned, V, 223-224; İbn Sa‘d, et-Tabakat, III, 65, 74; VI, 25; Halîfe b. Hayyât, et-Tabakat (Zekkâr), I, 235, 306; Taberî, Târîħ (Ebü’l-Fazl), IV, 372, 373, 393, 394; V, 265; İbn Abdülber, el-İstî‘âb, II, 523-524; İbnü’l-Esîr, el-Kâmil, III, 179, 477; a.mlf., Üsdü’l-gabe, IV, 217-219; İbn Hacer, el-İsâbe, II, 532-533; a.mlf., Tehzîbü’t-Tehzîb, VIII, 23-24.
Ahmet Önkal