BEDRÎ MEHMED EFENDİ
(ö. 1065/1655)
Müderris, şair ve dinî eserler bestekârı.
Gaziantep’te doğdu. Küçük yaşta İstanbul’a geldi ve saraya alındı. Harem-i hümâyunda “gılmânân-ı hâssa” arasına girdi. İlmî konulara olan ilgisi ve kabiliyeti sebebiyle kısa zamanda dikkati çekerek Enderun’daki derslere devam etmeye başladı. Tahsilini müderris (sonra şeyhülislâm) Karaçelebizâde Abdülaziz Efendi’nin derslerine devam ederek sürdürdü ve ondan icâzetnâme aldı. Muharrem 1058’de (Şubat 1648) Esadzâde Seyyid Mehmed Efendi’nin yerine Karaçelebizâde Medresesi’ne müderris oldu. Aynı yıl IV. Mehmed’in tahta çıkışının ardından Rumeli kazaskerliğine tayin edilen Abdülaziz Efendi’nin tezkirecisi oldu. Daha sonra 1650’de Hâfız Paşa ve iki yıl sonra da Kılıç Ali Paşa medreselerinde müderrislik yaptı. Bu görevinde iken Rebîülevvel 1065’te (Ocak 1655) vefat etti.
Devrinin önemli ilim adamları arasında yer alan Mehmed Efendi şiir ve mûsiki ile meşgul olmuş, bu sahada verdiği eserlerle de tanınmıştır. Bedrî mahlası ile kaleme aldığı manzumelerine bazı tezkire ve mecmualarda rastlanmaktadır. Şeyhî, Vekāyiu’l-fuzalâ’sında onun mürettep bir divanından bahsediyorsa da eserin nüshası bugüne kadar tesbit edilememiştir. Dinî mûsiki sahasında ise bestelediği tesbih*lerle tanınmakla beraber bunlardan hiçbirisi zamanımıza ulaşmamıştır.
BİBLİYOGRAFYA:
Mecmûa, Süleymaniye Ktp., Lala İsmail Paşa, nr. 593, vr. 8ª; Safâyî, Tezkire, İÜ Ktp., TY, nr. 1353, vr. 13b-14ª; Belîğ, Nuhbetü’l-âsâr, İÜ Ktp., TY, nr. 1182, vr. 7ª; Şeyhî, Vekāyiu’l-fuzalâ, İÜ Ktp., TY, nr. 81, s. 268; Güftî, Teşrîfâtü’ş-şuarâ, Millet Ktp., Ali Emîrî-Manzum, nr. 1324, vr. 19ª-21b; Ergun, Türk Şairleri, II, 760; a.mlf., Antoloji, I, 33, 71; “Bedrî (Ayıntablı)”, TDEA, I, 373.
Nuri Özcan