BERÂ b. ÂZİB &&&(البراء بن عازب)&&& Ebû Umâre el-Berâ’ b. Âzib b. el-Hâris el-Ensârî (ö. 71/690 [?])
Hadis rivayetiyle meşhur sahâbî.
Medine’nin Evs kabilesindendir. İlk İslâmî bilgileri hicretten önce Hz. Peygamber’in muallim olarak Medine’ye gönderdiği Mus‘ab b. Umeyr’den öğrendi. Bedir Savaşı’na katılma isteği, yaşı küçük olduğu için Hz. Peygamber tarafından kabul edilmedi. On beş yaşlarında iken iştirak ettiği Uhud’dan itibaren bütün savaşlarda bulundu. Bizzat Hz. Peygamber’le birlikte on dört (veya on sekiz) savaşa katıldı. Bazı seriyyelerde de görev aldı. Bilhassa Huneyn’de büyük yararlık gösterdi. Hâlid b. Velîd kumandasında gönderilen ordu ile Yemen taraflarına gitti.
Hulefâ-yi Râşidîn devrinde de cihaddan geri durmayan Berâ Rey ve Tüster’in fethine katıldı. Hz. Ali’nin maiyetinde Cemel, Sıffîn ve Nehrevan savaşlarına iştirak etti. Bu arada Kûfe’ye yerleşen Berâ hayatını cihad etmek, hadis ve fıkıh dersleri vermekle geçirdi. Hz. Peygamber başta olmak üzere babası Âzib, Hz. Ebû Bekir, Hz. Ömer, Bilâl-i Habeşî ve dayısı Ebû Bürde b. Niyâr’dan hadis rivayet etti. Kendisinden de ashaptan Abdullah b. Yezîd el-Hatmî, Ebû Cühayfe es-Süvâî, tâbiîlerden Adî b. Sâbit, Sa‘d b. Ubeyd ve Ebû İshak es-Sebîî ve daha birçokları hadis aldılar.
Rivayet ettiği hadislerin toplamı 305 olup bunlardan yirmi ikisi Sahîh-i Buhârî ve Sahîh-i Müslim’de müştereken, on beşi yalnızca Buhârî’de, altısı da yalnızca Müslim’de yer almaktadır. Rivayetlerinin büyük bir bölümü Ahmed b. Hanbel’in Müsned’inde (IV, 280-304) bulunmaktadır.
Berâ b. Âzib 71 (690) veya 72 (691) yılında seksen küsur yaşlarında iken Kûfe’de vefat etti.
BİBLİYOGRAFYA:
Vâkıdî, el-Megāzî, I, 21, 216; II, 449, 453, 589; III, 902; İbn Sa‘d, et-Tabakāt, IV, 364-368, ayrıca bk. II, 376; İbnü’l-Esîr, Üsdü’l-gābe, I, 205-206; Nevevî, Tehzîb, I, 132-133; Zehebî, AǾlâmü’n-nübelâǿ, III, 194-196; İbn Hacer, el-İsâbe, I, 278-279; İbnü’l-İmâd, Şezerât, I, 7778; K. V. Zetterstéen, “al-Barāǿ b. ǾĀzib”, EI² (İng.), I, 1025.
İsmail L. Çakan