DEVR-i REVÂN

(دور روان)

Türk mûsikisi usullerinden.

Mevlevî âyinlerinde çok kullanıldığından âdeta Mevlevî mûsikisinin karakteristik bir ritmi durumuna geldiği için “Mevlevî devr-i revânı” ve “âyin devr-i revânı” adlarıyla da anılır. Türk mûsikisinde kullanılan on dört zamanlı yegâne usul olup altı vuruşludur. Bir semâi, bir sofyan ve yine bir semâi, bir sofyanın bir araya gelmesinden, diğer bir ifadeyle iki devr-i hindî usulünün birbirine eklenmesinden meydana gelmiştir. Mevlevî âyinlerinde velveleli şekli kullanılır. 14/8’lik birinci ve 14/4’lük ikinci mertebeleri varsa da birinci mertebesi daha çok kullanılmıştır:

Devr-i revânın kudümle velveleli vuruluşları da şöyledir:

Velveleli haliyle daha ziyade Mevlevî âyinlerinin birinci selâmlarında kullanılan bu usulle az sayıda peşrev, kâr, beste, şarkı, tevşîh ve ilâhinin ölçüldüğü de görülmektedir.

BİBLİYOGRAFYA:

Ezgi, Türk Musikisi, II, 31-32; Arel, Türk Musikisi, s. 117; Özkan, TMNU, s. 639-640; Rauf Yekta, Türk Musikisi, s. 119-120; Sadeddin Heper, “Türk Musikisinde Usuller”, MM, sy. 345 (1978), s. 13.

İsmail Hakkı Özkan