FEYZİ EFENDİ

(1851-1926)

Son devir Nakşibendiyye şeyhlerinden.

Tekirdağ’da doğdu. Asıl adı Mustafa Feyzi olup babası çiftçilikle uğraşan Emrullah Ağa’dır. İlk dinî eğitimini memleketindeki hocalardan gördükten sonra 1285’te (1868) İstanbul’a gitti. Beyazıt Camii dersiamlarından ağabeyi Mehmed Tâhir Efendi’nin derslerine devam ederek 1882’de icâzet aldı. Ertesi yıl yapılan ruûs imtihanında başarılı olunca ders vekili sıfatıyla Beyazıt Camii’nde göreve


başladı. Bu arada 5 Safer 1305’te (23 Ekim 1887) ibtidâ-i hâriç rütbesiyle İstanbul müderrisliği pâyesini elde etti. 1893’te öğrencilerine ilk icâzetini verdi. 27 Ramazan 1325’te (3 Kasım 1907) “mûsıle-i Sahn” rütbesiyle Şehzadebaşı İsmâil Paşa Medresesi müderrisliğine getirildi.

Bir süre sonra dördüncü Osmânî ve dördüncü Mecîdî nişanı ile taltif edilen Feyzi Efendi 1910’da huzur dersleri muhataplığına tayin edildi. Huzur derslerinin sona erdiği 1919 yılına kadar bu vazifeye devam etti. Ömer Ziyâeddin Dağıstânî’nin vefatı üzerine Gümüşhânevî Dergâhı şeyhi oldu. Tekke ve zaviyelerin kapatılmasına kadar (1925) bu görevi sürdürdü. Aynı zamanda Beyazıt Camii’nde dersiâmlık yapan Feyzi Efendi 23 Muharrem 1345’te (3 Ağustos 1926) Gümüşhânevî Tekkesi’nde vefat etti. Halifelerinden Mehmet Zahit Kotku’nun ifadesine göre ömrünün yirmi dört yılını halvette geçiren Feyzi Efendi’nin mezarı Süleymaniye Camii haziresinde Kanûnî Sultan Süleyman Türbesi civarındadır.

Yenicami’de hadis okuttuğu da bilinen Feyzi Efendi son devrin tanınmış şeyhlerinden Abdülaziz Bekkine, Hâsib Efendi ve Mehmet Zahit (Kotku) efendileri yetiştirmiştir.

BİBLİYOGRAFYA:

Şer‘iyye Sicilleri Arşivi (İstanbul Müftülüğü), nr. 3430; Hüseyin Vassâf, Sefîne, II, 189-190; Ebü’l‘ulâ Mardin, Huzur Dersleri (nşr. İsmet Sungurbey), İstanbul 1966, II-III, 349; Albayrak, Osmanlı Ulemâsı, IV-V, 203-204; İrfan Gündüz, Gümüşhanevî Ahmed Ziyâüddin, İstanbul l984, s. 153-155.

Mustafa Uzun