MU‘TEMİR b. SÜLEYMAN
(معتمر بن سليمان)
Ebû Muhammed Mu‘temir b. Süleymân b. Tarhân et-Teymî (ö. 187/803)
Muhaddis tâbiî.
106 (724) yılında Basra’da dünyaya geldi. Doğumuyla ilgili başka tarihler de verilmektedir. Benî Teym b. Mürre’nin mevâlîsinden olduğu için Teymî nisbesini almıştır. Onun Tufeyl lakabıyla bilindiği de zikredilmiştir. Ebü’l-Mu‘temir künyesiyle anılan babası Süleyman b. Tarhân, Basra’nın önde gelen âlimlerinden biri olup rivayetleri Kütüb-i Sitte’de yer almıştır. Mu‘temir babasından başka Abdülmelik b. Umeyr, İbnü’l-Mu‘temir, Eyyûb es-Sahtiyânî, Humeyd et-Tavîl, Amr b. Dînâr, Hâlid el-Hazzâ, Âsım el-Ahvel gibi muhaddislerden hadis rivayet etti. Kendisinden de yaşça daha büyük olan Süfyân es-Sevrî, akranı Abdullah b. Mübârek, Abdurrahman b. Mehdî, Abdürrezzâk es-San‘ânî, Yahyâ b. Yahyâ el-Minkarî, Ahmed b. Hanbel, İshak b. Râhûye, Ebû Bekir b. Ebû Şeybe gibi âlim ve muhaddisler hadis rivayetinde bulundu. İbn Sa‘d, Yahyâ b. Maîn ve Ebü’l-Hasan el-İclî onun sika, Ebû Hâtim er-Râzî sika ve sadûk bir muhaddis olduğunu söylemiştir. Kettânî, Mu‘temir’in siyer ve megāzîye dair bir çalışması olduğunu belirtmektedir. Ancak bunun babasının Kitâbü’l-Meġāzî adlı eseriyle (Sezgin, I, 285-286) karıştırılmış olabileceği akla gelmektedir. Mu‘temir’in de babası gibi ibadete düşkün olduğu, onunla sabaha kadar dolaşarak değişik yerlerde ibadet ettiği kaydedilmektedir. Mu‘temir b. Süleyman 187 Muharrem veya Saferinde (Ocak veya Şubat 803) Basra’da vefat etti. Rivayetleri Kütüb-i Sitte’de yer almıştır.
BİBLİYOGRAFYA:
İbn Sa‘d, eŧ-Ŧabaķāt, VI, 197; VII, 290; Fesevî, el-MaǾrife ve’t-târîħ, I, 178; İbn Ebû Hâtim, el-Cerĥ ve’t-taǾdîl, VIII, 402-403; Zehebî, Teźkiretü’l-ĥuffâž, I, 266-267; a.mlf., AǾlâmü’n-nübelâǿ, VIII, 477-479; İbn Hacer, Tehźîbü’t-Tehźîb, X, 227-228; Kettânî, er-Risâletü’l-müsteŧrafe, s. 110; Sezgin, GAS, I, 285-286; Ekrem Pamukçu, Bağdat’ta İlk Türkler, Ankara 1994, s. 239-242.
M. Yaşar Kandemir