NALLINO, Maria

(1908-1974)

İtalyan şarkiyatçısı.

Palermo’da doğdu; Carlo Alfonso Nallino’nun kızıdır. 1929 yılında Roma Üniversitesi Edebiyat-Felsefe Fakültesi’nin Şarkiyat Bölümü’nden Nâbiga el-Ca‘dî ve şiirleri üzerine hazırladığı lisans teziyle mezun oldu. 1962’de Venedik Üniversitesi’nde Arap Dili ve Edebiyatı Kürsüsü’nü kurdu ve profesörlüğüne getirildi. Yetişmesi sırasında babasından ve onun ilmî çevresinden sonra özellikle Giorgio Levi Della Vida’dan


faydalandı. Roma’da kaldığı sürece şarkiyat araştırmaları merkezi Istituto per l’Oriente ve yayın organı Oriente Moderno’nun gelişmesine katkılarda bulundu; vefatından önce de mal varlığını ve babasıyla kendisinin özel notları dahil bütün kitaplarını bağışlayıp enstitüye babasının adını verdirdi (özel notların katalogu yayımlanmış [Carte private di Carlo Alfonso e Maria Nallino. Inventario a cura di Anna Baldinetti, Roma 1995], kitaplarınki de yayıma hazırlanmaktadır).

Maria Nallino, sonraki yıllarda monografi haline getirdiği lisans tezi dışında kitap yazmamış, alanında büyük değer taşıyan çalışmalarını makaleler halinde sunup ayrıca babası gibi bazı araştırmacıların eserlerinden seçtiklerini yayımlamıştır; başlıcaları şunlardır: A) Kendi eser ve makaleleri: Le poesie di an-Nābiġah al-ĞaǾdī (Roma 1953); “Le varie edizioni a stampa della Ğamharat AšǾār al-ǾArab” (RSO, XIII [1931-1932], s. 334-341; “an-Nābiġah al-Ğadi e le sue poesie”, a.g.e., XIV [1934], s. 135-190, 380-432); “Abū ĞaǾfer Muĥammed Ibn al-Ĥasan aŧ-Ŧūsī e un nuovo manoscritto del suo ‘Kitāb al-istibsār’” (a.g.e., XII [1947], s. 12-22); “Notizie biobibliografiche su Taha Huseyin Bey” (OM, XXX [1950], s. 53-87); “La terza parte degli Ayyam di Taha Husein” (a.g.e., XLII [1962], s. 111-120); P. Minganti ve G. Ventrone’nin birlikte neşrettikleri Storia della Letteratura ǾAraba adlı eserin (Milano 1971) I. cildinde çeşitli tercümeleri bulunmaktadır: İmruülkays’ın MuǾallaķāt’ı (“della MuǾallaqāt di Imru l-Qays”, s. 16-20), “ǾAmr b. Kulthūm” (s. 22-27), “Hārith b. Milkza” (s. 28-32), “Costituzione di Medina” ([Medine sözleşmesi], s. 69-71), Kâ‘b b. Züheyr’in Ķaśîdetü’l-bürde’si (“della burda di KaǾb b. Zuhayr”, s. 75-77); “Una cinquecentesca edizione del Corano stampata a Venezia”, Atti dell’Istituto Veneto di scienze, lettere ed arti (CXXIV [Venezia 1965-1966], s. 1-12); “Venezia in antichi scrittori arabi”, Annali della Facoltà di Lingue e Letterature straniere di Ca’ Foscari ([Milano 1963], s. 111-120); “Mirabilia di Roma negli antichi geografi arabi”, Miscellanea di studi in omaggio del pro. Italo Siciliano (Firenze 1966, s. 875-893); “Documenti arabi sulle relazioni fra Genova e il Marocco nella seconda meta del secolo XVIII” (RSO, XXI [1946], s. 51-76); “L’Egitto dalla morte di Qāǿit Bāy all’avvento di Qansūh el-Gūri (1496-1501) nei ‘Diarii’ di Marin Sanudo”, Rendiconti della classe Scienze Morali dell’Accademia Nazionale dei Lincei (XX [Roma 1965], s. 414-453). B) Editörlüğünü yaptığı eserler. Carlo Alfonso Nallino, Raccolta di scritti editi e inediti (I-VI, Roma 1939-1948); Michele Amari, Storia dei Musulmani di Sicilia (III/3, Catania 1939); G. Levi Della Vida, Note di storia letteraria arabo-ispanica (Roma 1971); Ettore Rossi, Manuale di lingua turca (I-II, Roma 1963-1964), Ettore Rossi, Storia di Tripoli e della Tripolitana dalla conquista araba al 1911 (Roma 1971).

BİBLİYOGRAFYA:

F. Gabrieli, “Addio a Maria Nallino”, OM, LIV/9-10 (1974), s. 1; a.mlf., “In Memoria di Maria Nallino”, Levante, XXII/1, Roma 1975, s. 7-9; P. Minganti, “Maria Nallino (1908-1974)”, OM, LIV/9-10 (1974), s. 560-563; A. Francisi, “Bibliografia degli Scritti di Maria Nallino”, a.e., s. 564-565; Fr. Castro, “Ricordo di Maria Nallino”, Annali della Facoltà di Lingue e Letterature straniere di Ca’ Foscari, XIII/3, Milano 1974, s. 241-245; OM, new series: V (1986), s. 6-8, 30-31.

Mahmut H. Şakiroğlu