STUDIA ISLAMICA
Fransız şarkiyat dergisi.
1953 yılında Robert Brunschvig ve Josef Schacht’ın editörlüğünde Paris’te kurulmuş olup İslâm’ın dinî, tarihî, kültürel ve fikrî yönlerini konu alan makaleleri içermektedir. İlk iki sayısı yıllık olarak çıkmış, daha sonra yılda iki sayı yayımlanmıştır. Aradaki bazı yıllarda (1958, 1968, 1971) tek sayı halinde basılan dergide Schacht’ın yerine 1971-1972’de bir süre G. E. von Grunebaum, ardından onun yerine 1975’ten itibaren A. L. Udovitch ve 1976’dan itibaren Brunschvig’in yerine A.-M. Turki editörlük yapmıştır. Ağırlıklı olarak Fransızca ve İngilizce makalelerin yer aldığı derginin ilk takdim yazısında yayın ilkeleri anlatılırken öncelikle İslâm dininin meydana getirdiği medeniyetin muhteva ve niteliklerini ortaya koyma hedefi vurgulanmıştır. İslâm araştırmaları uzmanlarının yanında diğer eğitimli okuyuculara da hitap etmeyi amaçlayan derginin editörleri yeni konu ve tesbitleri öne çıkarmaya gayret göstermişlerdir.
Kuruluşundan itibaren araştırmacıların ilgisini çeken dergide birçok meşhur şarkiyatçının yazısı yayımlanmıştır. İlk sayıya J. Schacht’ın kaleme aldığı, kelâm ve akaid alanında o yıllarda ortaya çıkarılan kaynakların tanıtıldığı “New Sources for the History of Muhammadan Theology” adlı makalesiyle başlanmış, bu sayıda ayrıca Bernard Lewis, Osman Turan, G. E. Von Grunebaum, J. Lecerf ve J. Berque de İslâm tarihinde aykırı akımlar, Selçuklu hükümdarları, İslâm edebiyatı, mistik eğilimler ve Kuzey Afrika’ya dair makaleler yazmışlardır. Diğer sayılarda G.-H. Bousquet’nin “Observations sociologiques sur les origines de l’Islam”, Ch. Pellat’nın “Le culte de Mu‘awiya au IIIe siècle de l’hégire”, R. Arnaldez’in “La pensée religeuse d’Averroes”, A. Hourani’nin “The Changing Face of the Fertile Crescent in the XVIIIth Century”, E. Tyan’ın “Méthodologie et sources du droit en Islam”, J. Schacht’ın “Problems of Modern Islamic Legislation”, A. Ahmed “Sayyid Ahmed Khan, Jamal al-Din al-Afghani and Muslim India”, M. Allard’ın “Une méthode nouvelle pour l’étude du Coran”, G. Makdisi’nin “Ash‘ari and the Ash‘arites in Islamic Religious History”, H. Corbin’in “La place du Molla Sadra Shirazi dans la philosophie iranienne”, R. M. Frank’ın “Several Fundamental Assumptions of the Basra School of the Mu‘tazila”, S. H. Nasr’ın “Al-Hikmat al-Ilahiyyah and Kalam”, M. Arkoun’un “Logocentrisme et vérité religieuse dans la pensée islamique”, M. Bernard’ın “La notion du ‘ilm chez les premiers mu‘tazilites”, F. Jadaane’nın “Les conditions socio-culturelles de la philosophie islamique”, D. P. Little’ın “Did Ibn Taymiyya Have a Screw Loose?”, C. Hillenbrand’ın “The Establishment of the Artuqid Power in Diyar Bakr in the Twelfth Century” ve B. Abrahamov’un “Al-Ghazzali’s Theory of Causality” başlıklı makaleleri dikkat çeken yazılardan bazılarıdır. Paris’teki G. P. Maisonneuve-Larose tarafından basılan ve günümüzde de İslâm araştırmaları alanında Batı’daki önemli dergilerden biri kabul edilen Studia Islamica, 2003 yılından beri A. L. Udovitch ve H. Touati’nin yönetiminde yayın hayatına devam etmektedir. Derginin en son 2007 yılına ait 104-105. sayıları yayımlanmıştır.
BİBLİYOGRAFYA:
St.I, I- (1953-), tür.yer.; R. Brunschvig, “Perspectives”, a.e., I (1953), s. 5-21.
M. Sait Özervarlı